یکی از سنسورهایی که با پیشرفت تکنولوژی، شاهد حضور آن در بخش‌های مختلف هستیم، سنسور IR است. شاید برای شما سوال باشد که سنسور IR چیست و چه مشخصات و ویژگی‌هایی دارد؟ این سنسور با نام سنسور فروسرخ نیز شناخته شده و از دسته سنسورهای الکترونیکی بوده که به منظور تشخیص و اندازه‌گیری امواج فروسرخ یا همان امواج IR مورد استفاده قرار می‌گیرد.

می‌توان گفت امواج فروسرخ در دسته‌ طیف‌های الکترومغناطیسی مابین طیف ماکروسکوپی و نور مادون قرمز قرار می‌گیرند. این امواج با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند اما به کمک سنسورهای IR می‌توان آن‌ها را تشخیص داد و حتی به اشکال الکترونیکی نیز تبدیل کرد. در نهایت این تبدیل سنسورها در مواردی همچون سیستم‌های امنیتی، سنسور خودرو، ریموت و… قابل استفاده قرار گرفته و حتی برای تشخیص انواع بیماری‌ها نیز کارآمد است. با توجه به موارد فوق تصمیم گرفتیم پیرامون ویژگی‌های سنسور IR و مشخصات انواع آن اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم.

سنسور IR چه کاربردهایی دارد؟

در ادامه‌ بررسی آن که سنسور IR چیست به کاربردهای رایج این سنسور می‌پردازیم.

ریموت کنترل

یکی از بیشترین کاربردهای این سنسور در ریموت انواع کنترل‌ها مانند کنترل تلویزیون، ویدیو پروژکتور و دیگر دستگاه‌های صوتی است که می‌تواند امواج فروسرخ را از ریموت کنترل دریافت کرده و به دستگاه مورد نظر انتقال دهد.

سیستم امنیت

از جمله کاربردهای مهم سنسور IR حضور در سیستم‌های امنیتی به منظور تشخیص حرکت و نظارت در انواع دوربین‌های مدار بسته است. این سنسور می‌تواند تغییرات در امواج فروسرخ را به دلیل حرکت فرد یا شی‌ دیگر تشخیص دهد.

 سنسور خودرو

سنسور IR در بسیاری از خودروها به منظور تشخیص اندازه و فاصله با اشیا قابل استفاده قرار می‌گیرد. اهمیت استفاده از این سنسور برای جلوگیری از برخورد با موانع است.

 اندازه‌گیری دما

از دیگر کاربردهای این سنسور IR می‌توان به اندازه‌گیری دما اشاره داشت، به طوری که قادر هستند به عنوان ترمومتر غیرتماسی عمل کنند. این سنسور در فاصله‌ای دور و بدون تماس مستقیم با شی یا بدن افراد می‌تواند دما را تعیین کرده که حضور آن را در صنایعی همچون برق و الکترونیک و پزشکی شاهدیم.

 سیستم‌های خنک‌کننده

می‌توان سنسور IR را در سیستم خنک کننده الکتریکی برای اندازه‌گیری دمای قطعات مشاهده کرد، در نتیجه با تشخیص دما سیستم خنک‌کننده یا فن شروع به کار می‌کند.

کاربردهای پزشکی

کاربرد و حضور سنسور IR تنها در بحث الکترونیک و صنایع نبوده، بلکه در پزشکی نیز کاربرد مهم و نقش تأثیرگذاری را ایفا می‌کند. بدین صورت که می‌توان آن را در ترمومتر بی تماس و دستگاه‌های تشخیص آسیب پوستی به کار برد.

موارد فوق تنها چند نمونه از کاربردهای سنسور IR هستند، اما به طور کلی کاربرد این سنسور بسیار بالا است و به طور گسترده‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای خرید انواع مختلف سنسور ها و کسب اطلاعات بیشتر روی سنسور کلیک کنید.

 ویژگی سنسور IR

حال به بررسی آن که ویژگی سنسور IR چیست می‌پردازیم؛ از جمله ویژگی‌های این سنسور می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

 تشخیص فروسرخ

سنسور IR می‌تواند امواج فروسرخ که توسط اشیا و منابع گرمایی ایجاد می‌شود را به خوبی تشخیص دهد. سنسور فوق امواج را دریافت کرده و به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند تا توسط سیستم‌های الکترونیکی قابل پردازش و خواندن باشد.

عدم نیاز به تماس مستقیم

ویژگی مهم سنسور فوق عدم نیاز به تماس مستقیم است، به طوری که برای تشخیص اشیا از راه دور نیازی به تماس مستقیم ندارد.

 تکنولوژی غیرقابل رویت

امواج فروسرخ توسط چشم انسان قابل مشاهده نیستند، پس سنسور IR می‌تواند بدون مشاهده از طریق چشم غیر مسلح به کار رفته و مورد استفاده قرار گیرد.

 قابلیت تشخیص حرکت

از دیگر ویژگی‌های این قطعه‌ الکترونیکی می‌توان به قابلیت تشخیص حرکت با تغییر در الگوی امواج فروسرخ اشاره داشت که برای سیستم‌های کنترلی و دستگاه‌های مشابه بسیار مهم است.

 اندازه‌گیری دما

از دیگر ویژگی‌های این سنسور قابلیت اندازه‌گیری دما با دقت بسیار بالا است.

 مصرف انرژی پایین

سنسورهای IR مصرف انرژی بسیار پایینی داشته و برای استفاده در انواع دستگاه‌ها با منبع تغذیه محدود ایده‌آل و مناسب هستند.

انواع سنسور IR

انواع سنسور IR بر حسب ویژگی‌هایی که دارد به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود. همان‌طور که گفتیم این سنسور دارای ویژگی‌هایی نظیر تشخیص حرکت، اندازه‌گیری دما، ارتباط بی‌سیم و تشخیص فاصله است که بر همین اساس شاهد دسته‌های مختلفی از آن هستیم.

سنسور تشخیص حرکت

یکی از انواع سنسور IR نمونه‌ تشخیص حرکت آن است، به طوری که قابلیت تشخیص جابه‌جایی و حرکت در محدوده‌ خاص را دارد. این سنسور می‌تواند الگوی امواج فروسرخ تغییر یافته را تشخیص دهد و سیگنالی ایجاد کند. کاربرد این نمونه در انواع سیستم‌های امنیتی و سیستم‌های خانه‌ هوشمند کاربرد دارد.

سنسور اندازه‌گیری دما

نمونه‌ای دیگر از انواع سنسور IR برای اندازه‌گیری دما بوده که نسبت به تغییرات دما در شدت  امواج فروسرخ حساس است. کاربرد این نمونه از سنسور در انواع سیستم‌های کنترل دما و خنک‌ کننده مشاهده می‌شود.

 سنسور ارتباط بی سیم

از دیگر انواع سنسور فوق می‌توان به نمونه‌ ارتباط بی‌ سیم آن اشاره داشت که بیشتر در دستگاه‌های کنترل از راه دور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سنسور تشخیص فاصله

سنسور فوق نیز از انواع پرکاربرد سنسور IR به شمار می‌آید که می‌تواند فاصله‌ای بین شی و موارد مختلف را تعیین کرده و بر اساس سیگنال، اندازه‌گیری کند.

از این سنسور در دستگاه تشخیص حضور، ربات، اتومبیل و موارد مشابه استفاده می‌شود.

 سنسور تصویرگر

نمونه‌ دیگر از انواع قطعه الکترونیکی فوق برای نمونه‌ تصویرگر آن است که می‌تواند از طریق تشخیص در اختلاف شدت امواج فروسرخ، ظاهر و تصویر جسم یا شی مورد نظر را ترسیم ‌کند.

نمونه‌های این سنسور بسیار زیاد و متنوع هستند و هر ساله با پیشرفت تکنولوژی، شاهد نمونه‌های جدیدی از آن با عملکردهای بالاتر و بهتر هستیم.

سخن پایانی

سنسور IR که با نام سنسور مادون قرمز نیز شناخته می‌شود، یک قطعه الکترونیکی به همراه فوتودیود بوده که می‌تواند امواج مادون قرمز را دریافت کرده و آن را به سیگنال‌های الکترونیکی تبدیل کند. این سنسور بر دو روش مستقیم و غیرمستقیم عمل کرده که هرکدام نحوه‌ عملکرد و اندازه‌گیری خاص خود را دارند.

می‌توان گفت که تاریخچه‌ این سنسور به سال 1800 میلادی و هنگامی که مادون قرمز کشف شد برمی‌گردد، اما هر ساله با پیشرفت تکنولوژی شاهد تحولات عظیم در نحوه عملکرد آن هستیم. نحوه‌ دیگر تقسیم‌بندی این سنسور بر حسب منفعل یا فعال بودن آن است که به دو دسته‌ مادون قرمز حرارتی و کوانتومی تقسیم‌بندی می‌شود. سنسور IR حرارتی از انرژی مادون قرمز به عنوان گرما استفاده کرده و نسبت به دما حساسیت از خود نشان می‌دهد. سنسور مادون قرمز کوانتومی دارای عملکرد بالا و سرعت پاسخ بسیار سریع‌تر است که به منظور اندازه‌گیری دقیق و ردیابی کوانتومی به کار می‌رود.

 سوالات متداول

• کاربرد سنسور IR چیست؟

کاربردهای سنسور IR بسیار زیاد و متنوع هستند، اما از جمله این موارد می‌توان به استفاده در دستگاه‌های دید در شب، نجوم، پزشکی، صنایع برق و الکترونیک و موارد این چنینی اشاره داشت.

• سنسور IR چیست؟

سنسور IR یا همان سنسور مادون قرمز یک ابزار الکترونیکی برای دریافت اشعه مادون قرمز و تبدیل آن به سیگنال‌های الکترونیکی قابل پردازش است.

• انواع سنسور IR کدام است؟

این سنسور بر حسب مستقیم یا غیرمستقیم بودن به انواع مختلفی تقسیم شده که از جمله نمونه‌های آن می‌توان به حرارتی، تشخیص حرکت، بی سیم و … اشاره داشت.