ماژول
قطعات الکترونیکی
سنسور
ابزار و تجهیزات
پروگرامر و بردهای آموزشی
تجهیزات جانبی
سیم و کابل
تولید داخل
فروش عمده قطعات الکترونیکی
بدون شک تمامی شما عزیزان تا به حال نام فیوز را شنیده‌اید، اما شاید برایتان سوال باشد که این قطعه چگونه عمل می‌کند و چه کاربردهایی دارد؟ Fuse یکی از مهم‌ترین وسایل حفاظتی بوده که در بسیاری از اتصالات الکتریکی به هدف محافظت از تجهیزات، سیستم‌های الکتریکی و حتی جان افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. حضور این قطعه در تمامی منازل، ادارات، کارخانه‌ها و صنایع الزامی است.
Fuse از لوازم برقی در مقابل آسیب‌های نشأت گرفته از نوسانات ناگهانی جریان برق محافظت می‌کند. در منازل حضور آن را می‌توان در مکان‌های مختلفی مانند آشپزخانه و راهرو مشاهده کرد. این قطعه الکتریکی بر اساس ولتاژ شبکه، فشار و زمان قطع به نمونه‌های مختلفی تقسیم می‌شود. برای خرید هر مدل Fuse می‌توانید از وب‌سایت جم ترونیک اقدام کنید و محصول خود را در کوتاه‌ترین زمان تحویل بگیرید. همچنین در صورت مشاهده هرگونه خرابی یا اختلال در عملکرد، امکان تعویض کالا با نمونه سالم وجود دارد.
فیوز چیست؟
همه افراد در زندگی خود حداقل یک بار Fuse را دیده‌اند، ولی شاید از اکثر این افراد بپرسید که فیوز چیست، توضیح درستی نداشته باشند. باید گفت که Fuse یک قطعه حفاظتی تشکیل شده از نوار نازک یا رشته‌های فلزی است که داخل یک محفظه قرار دارد. این قطعه در صورت عبور جریان بیش از حد مجاز، ذوب شده و به دنبال آن باعث باز شدن مدار از منبع تغذیه می‌شود. به همین منظور از این وسیله با نام مدار شکن یا پایدارساز نیز یاد می‌کنند.
به طور کلی هر وسیله الکتریکی در منزل، اداره و کارخانه‌ها مقدار مشخصی از جریان را می‌تواند تحمل کند. اگر این جریان از آن مقدار تعیین‌شده فراتر رود، خطرات سوختگی یا خسارات جبران‌ناپذیر رخ می‌دهد. با استفاده از Fuse می‌توان نوسان جریان را در کوتاه‌ترین زمان تشخیص داد و مسیر آن را قطع کرد.
به عنوان مثال یکی از رایج‌ترین اتفاقات، ایجاد اتصال کوتاه در منازل است. در این زمان Fuse با قطع کردن مدار از سوختن سیم‌کشی‌های داخلی ساختمان جلوگیری می‌کند که به دنبال آن از مشکلات بسیاری نظیر آتش‌سوزی یا دیگر خسارات نیز پیشگیری می‌شود.
چرا به فیوز نیاز داریم؟
این قطعه به منظور جلوگیری از آسیب‌دیدگی لوازم منزل یا حتی دیگر لوازم الکترونیکی به‌کاررفته در محیط به کار می‌رود و در مقابل اضافه بار یا اضافه جریان محافظت ایجاد می‌کند. عدم استفاده از Fuse منجر به ایجاد مشکل در سیم‌کشی یا حتی وسایل برقی خواهد شد و گاهی ممکن است آتش‌سوزی یا سوختگی آن وسیله را به همراه آورد.
به واسطه مزایای زیادی که فیوز دارد، استفاده از آن‌ها جزو موارد الزامی محسوب می‌شود و در هر خانه، دفتر و یا اداره به آن نیاز داریم. از جمله این مزایا می‌توان به حفاظت از تجهیزات مختلف، حفاظت از جان و مال افراد، عملکرد سریع، استفاده آسان، نگهداری راحت، قیمت مناسب و انعطاف‌پذیری بالا اشاره داشت.
برای مشاهده انواع فیوز گچی و خرید آن کلیک کنید.
نحوه عملکرد فیوز
در این قسمت مکانیسم عملکرد این قطعه را با هم بررسی می‌کنیم. در ابتدا خوب است بدانید که Fuse همیشه به شکل سری به اجزای دیگر متصل شده تا از ایجاد اضافه جریان جلوگیری کند. اساس کار آن نیز برحسب قانون اثر گرمایش ناشی از جریان است. بدین معنا که اگر جریان یا همان شار جریانی که از نوار نازک و رشته سیم‌های فلزی به‌کاررفته در Fuse عبور می‌کند بیش از حد مجاز باشد، منجر به ایجاد گرما خواهد شد.
این جریان زیاد به دلیل پایین بودن نقطه ذوب عناصر فلزی سازنده Fuse، آن‌ها را ذوب کرده و باعث باز شدن اتصال مدار می‌شود. اگر این جریان بیش از حد باشد، این ذوب‌شدگی در نهایت منجر به خرابی سیم فیوز می‌شود و سوختگی آن را به همراه می‌آورد. در این صورت است که Fuse باید با نمونه جدید تعویض شود.
ساختار و مشخصات فیوز
مشخصه‌های این قطعه در سیستم‌های الکتریکی به شرح زیر است:
ولتاژ نامی
ولتاژ نامی به کوچک‌ترین مقدار ولتاژ اجزای Fuse گفته می‌شود؛ یعنی همان ولتاژی که Fuse برای آن طراحی شده است.
ظرفیت جریان
به مقدار جریانی که این قطعه می‌تواند بدون قطع مدار تحمل کند، ظرفیت جریان گفته می‌شود.
ظرفیت شکست
این مشخصه به حداکثر جریانی که Fuse می‌تواند به راحتی آن را قطع کند می‌گویند.
زمان پاسخ
مدت زمانی که این وسیله برای قطع جریان نیاز دارد را با فاکتور زمان می‌سنجند.
حال به بررسی ساختار این قطعه بپردازیم. فیوزها از چند جزء اصلی تشکیل می‌شوند که هر کدام نقش بسیار موثری در عملکرد دارد.
رشته‌های فلزی و نوارهای فلزی
یکی از اصلی‌ترین فاکتورها در نحوه عملکرد این قطعه، همان رشته‌های فلزی به‌کاررفته هستند. این رشته‌ها جریان الکتریکی را عبور می‌دهند. در عبور این جریان مشخصه‌های شیمیایی و فیزیکی فلز نقش بسزایی دارد و عامل کنترل‌کننده است. معمولاً فلزات به‌کاررفته قلع یا مس هستند. این فلزها در دمای بالا ذوب می‌شوند که عملکرد آن‌ها را برای حضور در Fuse مناسب می‌سازد.
محفظه
نوار فلزی به‌کاررفته در این قطعه داخل یک محفظه غیر رسانا که از جنس پلاستیک است، قرار می‌گیرد. این محفظه ضمن ایجاد مقاومت در مقابل حرارت و آلودگی و آب، از برق‌گرفتگی نیز جلوگیری می‌کند.
پایه
از دیگر اجزا در ساخت Fuse می‌توان به پایه اشاره داشت که با هدف اتصال آن به مدار الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پایه‌ها را از فلز رسانا می‌سازند.
مواد پرکننده
گاهی ممکن است در برخی از فیوز ها از مواد پرکننده همچون شن و ماسه استفاده شود. هنگامی که جریان زیاد می‌شود و نوار فلزی شروع به ذوب شدن می‌کند، این مواد گرمای آن را جذب کرده و از پخش شدن حرارت جلوگیری خواهند کرد. تمامی این اجزا متصل و هماهنگ با هم کار می‌کنند تا از بروز آسیب به دیگر قطعات الکتریکی جلوگیری شود.
همچنین برای تهیه و خرید فیوز شیشه ای کلیک کنید.
کاربرد فیوز
کاربرد فیوز بسیار زیاد است و حضور آن را در رنج وسیعی از فعالیت‌ها مشاهده می‌کنیم که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
حفاظت از مدارهای الکتریکی
یکی از مهم‌ترین کاربردهای Fuse حضور به عنوان یک خط دفاعی در مقابل جریان‌های بیش از حد برای جلوگیری از آسیب به تجهیزات الکتریکی است.
حفاظت لوازم خانگی
در تمامی خانه‌ها از Fuse برای جلوگیری از آسیب به یخچال، ماشین لباس‌شویی یا دیگر لوازم الکتریکی استفاده می‌شود و آن‌ها را در مقابل نوسانات برق در امان می‌دارد.
حفاظت از سیستم‌های صنعتی
در صنایع مختلف از این قطعه برای محافظت از ماشین‌آلات یا دیگر تجهیزات صنعتی در مقابل جریان‌های غیرمجاز استفاده می‌کنند، در نتیجه از خرابی‌هایی که به تعمیرات پرهزینه نیاز دارند جلوگیری می‌شود.
حفاظت از سیستم‌های الکترونیکی
در انواع دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلویزیون، کامپیوتر و سیستم‌های صوتی از این قطعه برای جلوگیری از آسیب به قطعات حساس استفاده می‌شود.
حفاظت از خودرو
در سیستم‌های الکتریکی به‌کاررفته در خودرو، Fuse نقش بسیار مهمی در بخش صوتی و کنترلی ایفا می‌کند.
همچنین این قطعه در انواع موتورها، ترانسفورماتور، تهویه هوا، بردهای خانگی، سیستم‌های بازی، پرینتر و اسکنر، باتری، هارد دیسک و مبدل‌های برق حضور دارد.
برای تهیه و خرید انواع جافیوزی کلیک کنید.
انواع فیوز
این قطعه را از منظرهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌کند که یکی از آن‌ها تقسیم از لحاظ ساختار است. به طور کلی از نظر شکل ظاهری Fuse به انواع زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
ساده
نمونه ساده تنها از یک نوار فلزی تشکیل شده که با عبور جریان زیاد ذوب می‌شود و مدار را قطع می‌کند.
پیچی یا فشنگی
نوع پیچی دارای محفظه شیشه‌ای یا محفظه سرامیکی است و کاربرد آن‌ها در مدارهای خانگی بیشتر به چشم می‌خورد.
تیغه‌ای
نمونه تیغه‌ای معمولاً در خودروها و تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تعویض آن‌ها بسیار راحت است.
کاردی
از Fuse کاردی در صنایع استفاده می‌شود، چرا که ظرفیت جریان بالایی دارد.
مینیاتوری
نمونه‌های مینیاتوری در مدارهای الکترونیکی حساس و کوچک به کار می‌روند.
حرارتی
مدل‌های حرارتی با افزایش دما، مدار را قطع می‌کنند که کاربردشان بیشتر در لوازم خانگی است.
در کنار تقسیم‌بندی این قطعه برحسب شکل ظاهری، شاهد تقسیم‌بندی برحسب نوع جریان نیز هستیم که به فیوزهای DC یا AC تقسیم می‌شوند. برای خرید فیوز حرارتی کلیک کنید.
نمونه DC
این نمونه فقط در یک جهت قادر به حرکت است که همین حالت ثابت باعث ایجاد آرک هنگام ذوب سیم فلزی می‌شود، در نتیجه نمونه DC را در مقایسه با نمونه AC، بزرگ‌تر می‌سازند تا فاصله بین الکترودها افزایش پیدا کند.
نمونه AC
در سیستم‌های AC، ولتاژ با فرکانس 60 هرتز تغییر دامنه خواهد داد، در نتیجه به راحتی می‌توان آرک یا جرقه را از بین برد. این نمونه خود تقسیم‌بندی‌های LV و HV دارد. همچنین نمونه AC را در انواع نمونه‌های فشار ضعیف و فشار قوی می‌توان خریداری کرد.
کارتریج
این نمونه به هدف محافظت از مدارهای الکتریکی که به ولتاژ و جریان بالایی نیاز دارند، طراحی و تولید شده است و از آن در انواع موتورها، تهویه هوا، یخچال و پمپ استفاده می‌کنند. معمولاً رنج این نمونه حدود 600 آمپر است و کاربرد صنعتی و تجاری دارند. این مدل در یک پایه محصور شده و یک حلقه آداپتور، کارتریج، کلاهک و پایه دارد.
کارتریج لینک
نمونه کارتریج نوع لینک که با نام HRC شناخته می‌شود، قابلیت آن را دارد که جریان اتصال کوتاه را به طور مطمئن برای یک مدت زمان معین تحمل کند. در این مدت زمان اگر خطا برطرف شود، Fuse دیگر خاموش نشده و به کار خود ادامه می‌دهد.
همچنین برای مشاهده و خرید فیوز بشکه ای کلیک کنید.
نحوه انتخاب فیوز مناسب
برای انتخاب نمونه مناسب از این قطعه فاکتورهای مختلفی را باید در نظر گرفت که به شرح زیر هستند.
۱. نوع
انواع فیوز بسیار گسترده است که آن را باید متناسب با نوع دستگاه، ولتاژ تعیین شده و فاکتورهای این‌چنینی انتخاب کرد. به عنوان مثال نمونه مینیاتوری بر روی مدارهای خانگی و تجاری کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند. نمونه حرارتی برای محافظت در مقابل اضافه بار حرارتی به کار می‌رود و نمونه مغناطیسی هم برای محافظت در مقابل جریان‌های اتصال کوتاه استفاده می‌شود.
۲. مشخصات
فاکتور دیگر توجه به مشخصات و ویژگی‌های Fuse است. به عنوان مثال جریان نامی باید با جریان مدار مطابقت داشته باشد. ولتاژ نامی این قطعه هم باید برابر یا بیشتر از ولتاژ مدار انتخاب شود. قدرت قطع و سرعت عملکرد هم از دیگر فاکتورهای مهم برای انتخاب Fuse مناسب هستند.
۳. محیط نصب
شرایط محیطی، دما، رطوبت و یا ارتعاشات هم می‌تواند بر روی عملکرد این قطعه تأثیر بگذارند، پس در انتخاب این محصول باید به محیط نصب و دمای آن محیط توجه داشت. از آنجایی که این قطعه در محیط‌های با دمای بالا سریع‌تر ذوب می‌شود، در این شرایط نمونه‌های ولتاژ بالا را باید انتخاب کرد.
برای خرید فیوز در انواع مختلف با قیمت مناسب روی آن کلیک کنید.
سوالات متداول
- علت سوختن فیوز چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟
معمولاً سوخت این قطعه به دلیل عبور جریان بیش از مقدار قابل تحمل رخ می‌دهد که ممکن است ناشی از اتصال کوتاه، اضافه بار، مشکل باتری یا حتی خرابی در دیگر اجزای الکتریکی باشد.
- فیوزها درچه دستگاه‌ها و مدارهای بیشتر استفاده می‌شوند؟
کاربرد فیوز در انواع دستگاه‌ها و مدارهای الکتریکی، خودروها، لوازم خانگی، تجهیزات صنعتی و سیستم‌های توزیع برق است.
- چگونه می‌توان فهمید که یک فیوز سالم است یا خراب شده است؟
برای تشخیص سلامت این قطعه روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها مشاهده چشمی است. روش دیگر هم استفاده از مولتی متر است که باید آن را روی حالت تست پیوستگی قرار داد. همچنین از اهم متر نیز می‌توان برای تعیین سلامت این قطعه استفاده کرد.
