برد بورد چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از ابزارهای بسیار مهم و مفید در صنعت الکترونیک، برد بورد (Breadboard) نام دارد، اما شاید برایتان سوال باشد که برد بورد چیست. این قطعه الکترونیکی در رنج وسیعی از مدارها مورد استفاده قرار می‌گیرد که هدف آن ساخت و یا آزمایش مدارهای موقتی بدون نیاز به لحیم کاری است. در بررسی این قطعه از لحاظ ظاهری باید گفت که برد بورد از یک صفحه پلاستیکی تشکیل شده که بر روی آن سوراخ‌های متعددی قرار دارد؛ این سوراخ‌ها به فرد اجازه می‌دهند تا دیگر قطعات الکترونیکی نظیر مقاومت، ترانزیستور و خازن را به ‌راحتی به ‌هم متصل کند.

کاربرد برد بورد بسیار زیاد است و آن را در فعالیت‌های مربوط به آزمایش مدار برای اطمینان از عملکرد صحیح مدار ساخته‌شده مشاهده می‌کنیم. همچنین برای دانشجویان و علاقه‌مندان به الکترونیک یک وسیله بسیار کاربردی برای آموزش و حتی یادگیری مفاهیم علمی است. از دیگر کاربرد آن می‌توان به استفاده برای مهندسان و طراحان اشاره داشت که به هدف توسعه و نمونه‌سازی سریع مدارهای جدید به ‌کار می‌رود.

 برد بورد چیست؟

پیش ‌از بررسی کاربرد برد بورد، خوب است ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که برد بورد چیست؟ برد بورد یک قطعه بسیار کوچک به‌ همراه سوراخ‌های متعدد است که می‌توان قطعات مختلف الکترونیکی را بر روی آن نصب کرد و یا مدارهای متفاوت را بر روی آن پیاده ساخت. از این بورد برای اتصال قطعات الکترونیکی استفاده می‌شود، اما باید توجه داشت که این اتصال همیشگی نیست، بلکه بیشتر برای آزمایش و بررسی کارایی دارد. بدین صورت که می‌توان قطعات مختلفی را بر روی آن گذاشت یا حذف کرد و یا حتی مجدد قرار داد.

برد بوردها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی در بازار موجود هستند که با نام فیبر آزمایش، برد آزمایش یا تخته آزمایشی نیز شناخته می‌شوند. در وبسایت جم ترونیک انواع برد بورد در شکل و اندازه مختلف برای تهیه وجود دارد تا در کوتاه‌ترین زمان بتوانید این محصول را خریداری کنید. اگر بخواهیم از لحاظ ظاهری این قطعه را بررسی کنیم، باید گفت ستون‌های عمودی بر روی آن قرار دارد که با نام ترمینال شناخته می‌شوند؛ علاوه ‌بر این ستون‌ها ردیف‌هایی نیز در قسمت بالایی و پایینی آن وجود دارد. از این ردیف‌ها می‌توان برای اتصال برق و منبع تغذیه استفاده کرد.

در کنار این ستون‌ها و ردیف‌ها، روی برد بورد یکسری خطوط رنگی آبی و قرمز و یا مشکی و قرمز دیده می‌شود. رنگ قرمز برای ردیف‌های مثبت و رنگ آبی یا مشکی برای ردیف‌های منفی هستند. این خطوط که به خطوط رنگی باس یا شین هم شناخته می‌شوند، به منظور مدیریت بهتر مدار از نظر منفی و مثبت بودن اتصالات باطری یا منبع تغذیه قرارگرفته‌اند.

در دو سمت برد بورد، یک سیم جامپر قرار گرفته که این سیم راهی برای اتصال منبع به زمین است. سیم جامپر از استحکام بسیار بالایی برخوردار بوده و قسمت انتهایی آن محکم است تا بتواند به‌ راحتی در سوراخ بورد وارد شود.

در کنار خطوط رنگی که بر روی این قطعه مشاهده می‌شود، یکسری علائم نیز می‌بینیم که شامل شماره و حرف هستند. این علائم برای ردیابی سیم‌ها قرار گرفته‌اند و هر کدام از آن‌ها را برای بستن مدار یا یادآوری اتصالات می‌توان به کار برد.

همچنین بخوانید: اپتوکوپلر چیست

کاربرد برد بورد

در ادامه بررسی آن‌ که برد بورد چیست، به کاربرد برد بورد می‌پردازیم. برخی از مهم‌ترین موارد به شرح زیر هستند:

 آزمایش مدار

یکی از پرکاربردترین استفاده از برد بورد، در آزمایش مدار است. بدین صورت که به افراد اجازه می‌دهد تا مدارهای خود را پیش ‌از ساخت نهایی، مورد آزمایش قرار داده و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کند. به کمک این قطعه هرگونه ایراد و یا مشکل در مدار، پیش از ساخت نهایی قابل شناخت و تصحیح است.

آموزش و یادگیری

در دانشگاه‌ها و مدارس از این برد الکتریکی برای آموزش مفاهیم الکترونیک استفاده می‌شود. همچنین دانش‌آموزان و دانشجویان می‌توانند مهارت‌های خود را در ساخت و طراحی مدار به کمک این بورد تقویت کنند.

 توسعه نمونه‌سازی

بسیاری از طراحان و مهندسان از این قطعه به ‌منظور توسعه سریع مدارهای جدید استفاده می‌کنند. بورد به افراد این اجازه را می‌دهد تا بتوانند ایده‌های خود را با سرعت بسیار بالاتر اعمال کنند و عملکرد آن‌ها را مورد بررسی قرار دهند.

 پروژه‌های DIY

برای پروژه‌های خانگی و یا حتی ساخت دستگاه‌های الکترونیکی کوچک، برد بوردها بسیار کارآمد هستند و به کمک آن‌ها می‌توان پروژه‌ها را طراحی و اجرا کرد.

 تست و عیب‌یابی

از دیگر کاربردهای این قطعه می‌توان به تست و عیب‌یابی اشاره کرد. این ابزار به فرد کمک می‌کند تا امکان شناسایی مشکلات مدار را داشته باشد و آن‌ها را برطرف کند.

در صورتی که شما نیز برای موارد نامبرده نیاز به برد بورد دارید، می‌توانید این قطعه را از وبسایت جم ترونیک خریداری کرده و در مدت زمان کوتاهی درب منزل تحویل بگیرید. مزیت این خرید صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از هزینه‌های اضافی و همچنین امکان تست محصول جهت اطمینان از سلامت کالا است.

همچنین بخوانید: تست وریستور

 اتصالات برد بورد

دانستن آن‌ که برد بورد چه اتصالاتی دارد، برای آگاهی نسبت به نحوه عملکرد آن ضروری است. عملاً بدون شناخت این اتصالات نمی‌توان درک درستی از سوال برد بورد چیست داشت.

اتصالات برد بورد توسط سیم‌های مخصوص که هسته فلزی و پوشش پلاستیکی دارند تأمین می‌شود. این سیم‌ها که به ‌اصطلاح با نام سیم برد بورد شناخته می‌شوند، به اندازه و ابعاد مختلف در بازار موجود هستند که هر فرد می‌تواند متناسب با نیاز خود اندازه مورد نظر را انتخاب و خریداری ‌کند.

هسته فلزی سیم به ‌منظور انتقال جریان الکتریکی طراحی شده و دارای مقاومت کم است تا بتواند جریان را به‌ خوبی منتقل و هدایت کند. پوشش پلاستیکی نیز برای عایق‌بندی و جلوگیری از اتصال کوتاه بین سیم‌ها است. متفاوت بودن اندازه سیم‌ها قابلیت سازگاری با حفره‌های مختلف را فراهم می‌کند. علاوه‌ بر این، در قسمت پایین بورد یک لایه چسب دوطرفه قرار گرفته که می‌توان از آن برای اتصال برد بورد به سطح استفاده کرد تا به ثابت ماندن و راحتی کار کمک کند.

نحوه کارکرد برد بورد

همان‌طور که گفتیم این قطعه الکترونیکی دارای یک صفحه پلاستیکی با سوراخ‌های متعدد است که در ردیف‌ها و ستون‌های منظم قرار دارند. ستون‌های عمودی برای اتصال قطعات و خطوط افقی بالا و پایین این بورد برای اتصال به منبع تغذیه و باتری هستند. قطعات الکتریکی مختلف مانند خازن، مقاومت و ترانزیستور را می‌توان در این سوراخ‌ها قرار داد و سپس به کمک سیم جامپر، اتصال قطعات به همدیگر و به منبع را فراهم ساخت.

پس ‌از تأمین برق مدار می‌توان آن را مورد آزمایش قرار داد و از عملکرد صحیح اطمینان حاصل کرد. علاوه‌ بر این در صورت مشاهده هرگونه ایراد، امکان جابجایی قطعات بدون نیاز به لحیم کاری یا صرف زمان زیاد وجود دارد.

 انواع برد بورد

در این قسمت و در ادامه توضیح آن‌که برد بورد چیست، به بررسی انواع برد بورد می‌پردازیم. اولین مبحث ابعاد است. این قطعه در سه اندازه کوچک، بزرگ و متوسط در بازار وجود دارد که می‌توان آن را در هر سایزی تهیه کرد. به طور کلی برد بورد در دو نوع بدون لحیم و با لحیم تولید می‌شود که نوع بدون لحیم به ‌دلیل سهولت در استفاده محبوبیت بیشتری دارد.

برای دیدن قیمت و خرید مقاومت کلیک کنید.

 طریقه استفاده از برد بورد

اگر برای نخستین بار می‌خواهید از یک برد بورد استفاده کنید و مدار بسازید، مطالعه این بخش به شما کمک می‌کند. برای انجام این کار به یک برد بورد، لامپ LED، مقاومت، سوئیچ فشاری، انبردست و سیم برد بورد نیاز دارید. همچنین در صورت داشتن نقشه باید توانایی نقشه‌خوانی نیز داشته باشید.

در قدم بعد یک منبع تغذیه به ‌منظور تأمین انرژی مدار برداشته و اتصالات را انجام دهید؛ بدین صورت که پایه آند لامپ را توسط سیم رابط به منبع تغذیه وصل کرده و سپس پایه کاتد را به مقاومت متصل کنید. در انتها نیز با فشار دادن کلید، اتصال برقرار و مدار کامل می‌شود. در نتیجه این اتصال و برقراری صحیح مدار، لامپ روشن خواهد شد.

البته که این نمونه ساده‌ترین روش برای استفاده از برد بورد و ساخت یک مدار است. بدون شک از این قطعه الکترونیکی برای ساخت مدارهای بسیار پیشرفته‌تر با قطعات بیشتر استفاده می‌شود که نیاز به تخصص و مهارت خاصی دارد.

برای خرید برد بورد با بهترین قیمت در انواع مختلف به سایت جم ترونیک مراجعه کنید.

 سوالات متداول

• آیا می‌توانم از برد بورد برای پروژه‌های پیچیده استفاده کنیم؟

به ‌طور کلی هدف استفاده از برد بورد، تست و نمونه‌سازی اولیه است و شاید امکانات کافی برای پروژه‌های خیلی پیچیده را نداشته باشد. عملاً از این محصول برای ساخت مدارهای اولیه و نمونه‌سازی استفاده می‌شود، پس توصیه می‌کنیم برای مدارهای پیچیده و حساس از بوردهای چاپی استفاده کنید.

• چگونه می‌توان از برد بورد برای تست مدار استفاده کرد؟

برای تست مدار به کمک این قطعه، ابتدا قطعات الکترونیکی دیگر نظیر مقاومت و ترانزیستور و خازن را بر روی سوراخ‌های برد بورد قرار دهید. سپس با استفاده از سیم جامپر اتصال بین قطعات را برقرار و مدار را کامل کنید. در نهایت می‌توانید عملکرد مدار را تست کرده و از صحت و کارایی آن مطمئن شوید.

• چه مراقبت هایی را باید موقع استفاده از برد بورد در نظر بگیریم؟

در هنگام استفاده از این قطعه الکترونیکی حتماً از سیم با ابعاد متناسب استفاده کنید. همچنین سعی کنید سیم‌های شما از کیفیت مطلوبی برخوردار باشند تا اتصال مطمئن فراهم شود. از بارگذاری بیش‌ازحد اجتناب کنید، چراکه این بردها تحمل جریان‌های خیلی بالا را ندارند.