ماژول
قطعات الکترونیکی
سنسور
ابزار و تجهیزات
پروگرامر و بردهای آموزشی
تجهیزات جانبی
سیم و کابل
تولید داخل
فروش عمده قطعات الکترونیکی
لحیمکاری یکی از مهارت‌های اساسی و حیاتی در حوزه الکترونیک است که از آن جهت اتصال قطعات مختلف به یکدیگر استفاده می‌شود. در روش لحیم کاری با کمک یک هویه و سیم لحیم می‌توان قطعات الکترونیکی را به‌صورت دقیق و پایدار به یکدیگر وصل و مدارهای الکترونیکی را ساخت یا تعمیر کرد. به همین جهت ما در ادامه این مطلب شما را با آموزش لحیم کاری آشنا می‌کنیم تا با استفاده از این مهارت ساده بتوانید اتصالات پایدار و قابل اعتماد در مدارهای الکترونیک ایجاد کنید. در آموزش لحیم کاری با هویه نیاز به ابزارهای خاصی دارید که ما در این مطلب شما را با این ابزارها آشنا خواهیم کرد.
اینکه در حوزه الکترونیک یک شخص حرفه‌ای یا تازه‌کار هستید، تفاوتی نمی‌کند؛ نکته مهم این است که با لحیم کاری و کار با هویه آشنایی داشته باشید. البته حفظ ایمنی و عدم ایجاد آسیب به اجزای دیگر پروژه یا مدار و همچنین ایجاد کردن استحکام صحیح برای جابه‌جایی بخش متصل شده توسط سیم لحیم و حرارت دستگاه هویه در آموزش هویه کاری یک مسئله مهم و حیاتی است که باید به آن دقت لازم را داشته باشید؛ بنابراین پیشنهاد ما به شما این است که با آموزش لحیم کاری با هویه مرحله به مرحله با جم ترونیک همراه باشید تا این مهارت ساده را به‌آسانی یاد بگیرید.
آشنایی با لحیم کاری
در آموزش لحیم کاری ابتدا شما را با مفهوم لحیم کاری آشنا خواهیم کرد تا درک بهتری از این مهارت داشته باشید. لحیمکاری به‌عملی اطلاق می‌شود که در آن دو یا چند فلز را به کمک دستگاه هویه، سیم لحیم و ماده پرکننده لحیم به یکدیگر متصل کنیم. در یک تعریف کلی طریقه لحیم کاری این‌گونه است که با هویه دو فلز مورد نظرمان را به کمک سیم لحیم حرارت می‌دهیم. پس از گرم شدن، این سیم ذوب می‌شود و دو فلز در محل اتصال به هم خواهند چسبید.
فروشگاه بزرگ و معتبر جم ترونیک یکی از بهترین منابع تأمین قطعات الکترونیک، لوازم جانبی الکترونیک، لوازم مصرفی الکترونیک، ابزارهای الکترونیک و سایر نیازهای فعالانی است که در حوزه الکترونیک در حال فعالیت هستند. جم ترونیک دنیایی از محصولات الکترونیک از قطعه تا ماژول و از ابزار تا لوازم جانبی و مصرفی و حتی انواع هویه است که شما می‌توانید با توجه به نیاز خود اقدام به خرید کنید.
لوازم لحیم کاری
با آموزش لحیم کاری به‌صورت اصولی می‌توانید کار لحیمکاری قطعات و مدارهای الکترونیکی را باکیفیت بالایی انجام دهید. به همین جهت نیاز به ابزارهای خاص این کار دارید تا در نحوه لحیم کاری با هویه این کار را با موفقیت به انجام برسانید. این لوازم به شرح زیر هستند:
هویه
قطعا در لحیم کاری با هویه اولین نیاز ما داشتن یک هویه مناسب و خوب است. ابزاری که برای داغ کردن و ذوب سیم لحیم از آن استفاده می‌شود و به دو دسته هویه ولتاژ پایین و هویه ولتاژ بالا در بازار و فروشگاه جم ترونیک وجود دارد.
سیم لحیم
دومین ابزار ضروری برای لحیمکاری، سیم لحیم است. این سیم نازک که از ترکیب آلیاژی دو فلز سرب و قلع ساخته شده، به شکل مفتولی و در قطرهای متنوع عرضه می‌شود. معمولاً سیم لحیم به‌صورت منظم دور یک قرقره پیچیده شده و در فروشگاه جم ترونیک به‌راحتی قابل تهیه است.
پایه هویه
پایه دستگاه لحیمکاری نیز یکی از ابزارهایی است که در روش لحیم کاری به آن نیاز خواهید یافت؛ چرا که قرار دادن هویه داغ روی زمین و سطوح دیگر بسیار خطرناک است و برای ایمنی بیشتر می‌توانید این پایه کاربردی را تهیه کنید تا از ایجاد خطرات جدی جلوگیری فرمایید.
نوک هویه
نوک هویه نیز یک ابزار کاربردی در لحیم کاری محسوب می‌شود که روی کارکرد این دستگاه تأثیر مستقیم و بسزایی دارد. نوک هویه معمولا در دو نوع مخروطی و اسکنه‌ای طراحی و تولید می‌شود تا بتوان از آن برای کاربردهای مختلف، بهره برد. طریقه لحیم کاری با هویه این گونه است که از نوک اسکنه‌ای جهت کارهای سنگین و از نوک مخروطی برای قطعات ظریف و کوچک استفاده می‌کنند.
روغن لحیم
یکی از اصول مهم در آموزش هویه کاری، تمیز کردن سطح قطعه کار پیش از لحیمکاری است. این تمیزکاری شامل حذف هرگونه اکسید و چربی از سطح قطعه می‌شود؛ زیرا باقی ماندن لایه‌ای از اکسید پس از لحیمکاری می‌تواند باعث ایجاد اختلال در تماس الکتریکی قطعات شود. برای پاک‌سازی سطح قطعه از اکسید و تضمین کیفیت لحیمکاری، استفاده از روغن لحیم ضروری است.
فن لحیمکاری
اگر آموزش لحیم کاری با دقت و اصولی باشد و شما نکات این مهارت را رعایت کنید، نتیجه لحیمکاری موفقیت‌آمیز خواهد بود. یکی از اصول مهم در آموختن این مهارت این است که ابزاری مانند فن لحیمکاری را جدی بگیرید؛ زیرا در اثر سوختن سیم و روغن لحیم، دود مضری در هوا پخش می‌شود که برای سلامت انسان بسیار مضر است.
عینک ایمنی
اگر در ابتدای کار هستید و هنوز با نحوه لحیم کاری به‌صورت کامل آشنایی ندارید، استفاده از عینک ایمنی به‌شدت توصیه می‌شود. این ابزار حفاظتی از چشمان شما در برابر خطرات احتمالی محافظت می‌کند، زیرا ممکن است در حین لحیمکاری، قطعات ریز یا تکه‌هایی از سیم لحیم به‌طور ناگهانی جدا شده و به سمت چشم پرتاب شوند. با تهیه و استفاده از عینک ایمنی، می‌توانید از وقوع آسیب‌های جدی جلوگیری کنید و با اطمینان بیشتری به تمرین بپردازید.
آموزش لحیم کاری با هویه
حال که با ابزارهای مهم لحیمکاری آشنا شدیم، قرار است آموزش لحیم کاری را قدم به قدم با شما به اشتراک بگذاریم. در ادامه لحیمکاری بر روی سیم و روی مدار چاپی را به شما آموزش خواهیم داد تا با یادگیری این مراحل بتوانید این مهارت ساده را آموخته و به ساخت یا تعمیر مدارهای خود بپردازید.
لحیم کاری بر روی سیم
- برای لحیمکاری روی سیم، اولین کار روشن کردن هویه است.
- سپس سیم‌ها را آماده کرده و به هم بپیچید یا به بیان ساده به هم وصل کنید.
- برای لحیمکاری روی سیم، به دمای بالا نیازی نیست.
- حال نوک داغ هویه را روی سیم‌ها بگذارید تا سیم داغ و لحیم آب شود. این کار 2 تا 10 ثانیه طول می‌کشد.
- توجه کنید میزان لحیم را به اندازه در نظر بگیرید. نه زیاد باشد که بعدا دچار مشکل شوید و نه کم باشد که سیم‌ها با حرکتی کوچک از هم جدا شوند.
- تا حدی این روند را ادامه دهید که سیم کاملا پوشیده شود.
- با آب شدن لحیم در محل اتصال، لحیم و هویه را بردارید.
- حتما هویه را در پایه قرار دهید که خطری رخ ندهد.
لحیمکاری بر روی برد یا مدار چاپی
اگر قصد لحیمکاری روی برد یا مار چاپی را دارید، باید نسبت به لحیمکاری با سیم دقت بیشتری به خرج دهید. این روش لحیمکاری بیشتر جهت لحیمکاری LED، مقاومت و خازن و… کاربرد داشته و از آن استفاده می‌شود. در ادامه مراحل آموزش لحیم کاری با هویه روی برد را برای شما مرحله به مرحله شرح داده‌ایم:
- اولین کار رد کردن پایه‌ها از سوراخ‌های برد است.
- برای لحیمکاری روی برد هویه‌های با قابلیت تنظیم دما استفاده کنید تا سبب صدمه به برد نشوید. همچنین برای لحیمکاری روی برد از هویه با نوک مخروطی استفاده کنید.
- هویه را روشن کنید و دمای آن را روی 357 درجه سانتی‌گراد تنظیم فرمایید و کمی صبر کنید تا نوک هویه داغ شود.
- سپس برد چاپی را در گیره تمساحی قرار دهید تا قطعات الکترونیک سر جای خود ثابت بمانند.
- برای لحیمکاری پایه قطعات به برد یا مدار چاپی نیاز است که قسمت فلزی روی برد و خود پایه را داغ کنید.
- در این مرحله از آموزش لحیم کاری نیاز است تا نوک هویه خود را بین شکاف پایه و پد فلزی روی برد چاپی بزنید تا قلع ذوب شود. سپس کمی صبر فرمایید و نوک هویه را در نقطه اتصال فرو ببرید و به مقدار بسیار کمی هویه را روی اتصال مورد نظر آب کنید.
- حال که کمی لحیم در نقطه اتصال فرو رفت، ابتدا لحیم و بعد هویه را از روی محل اتصال بردارید.
- به یاد داشته باشید که سیم لحیم را باید یک یا دو ثانیه قبل هویه از روی اتصال بردارید.
- به محض برداشتن هویه لحیم شروع به سفت شدن می‌کند.
- در آخر کار، برد را بچرخانید و پایه‌های بیرون زده از برد را با قیچی ببرید.
به یاد داشته باشید که قطعات از نظر تکنولوژی به دو دسته SMD و DIP قابل‌تقسیم هستند و به همین دلیل در لحیمکاری بر روی برد با توجه به نوع قطعه SMD و DIPتفاوت‌هایی وجود دارد. در لحیمکاری قطعات از نوع DIP باید برد سوراخ شده و در پشت برد لحیم صورت گیرد؛ در حالی که در لحیمکاری قطعات SMD این قطعات باید روی برد لحیم شوند.
نکات لازم در هنگام لحیم کاری
رعایت نکات لازم در حین لحیمکاری سبب می‌شود که یک اتصال بی‌نقص انجام دهید و به اجزای مدار یا برد صدمه‌ای وارد نکنید. در ادامه آموزش لحیم کاری به مهم‌ترین نکات در حین انجام لحیمکاری با هویه پرداخته‌ایم:
- حتما از پایه یا استند هویه استفاده کنید تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
- حتما قبل از کار دستگاه هویه و اتصالات آن را چک کنید.
- ماسک و عینک محافظ برای ایمنی شما بسیار ضروری است.
- به یاد داشته باشید که دود حاصل از لحیمکاری بسیار خطرناک و آسیب‌زا است.
- اگر از لحیم استفاده شده، برای کار مجدد حتما نوک آن را تمیز فرمایید.
- در حین لحیمکاری از دست خود برای نگه‌داشتن قطعه استفاده نکنید.
- در زمان لحیمکاری قطعات و فلزهایی که در حال کار روی آن‌ها هستید، این قطعات و فلزها را به صورت خود نزدیک نکنید.
- حتما از هویه مناسب با کار خود بهره ببرید.
- برای سرد کردن قطعه داغ هیچ‌وقت از دست خود یا آب سرد استفاده نکنید.
- و…
جمع‌بندی
آموزش لحیم کاری با هویه مهم‌ترین مهارت لازم برای این است که در دنیای الکترونیک به یک شخص حرفه‌ای در این زمینه تبدیل شوید. کافی است که هویه، سیم لحیم، پایه هویه، نوک هویه، روغن لحیم و سایر نیازمندی‌های لحیمکاری را تهیه کنید و مرحله به مرحله با آموزشی که بیان شد پیش بروید و نکات ایمنی و لازم را در حین لحیمکاری رعایت کنید تا به نتیجه دلخواه خود دست یابید.
فقط به یاد داشته باشید که برای لحیمکاری بر روی برد باید به نوع قطعه توجه ویژه‌ای کنید؛ زیرا قطعات از نظر تکنولوژی به دو دسته SMD و DIP تقسیم می‌شوند که در لحیمکاری قطعات SMD به سوراخ کردن برد نیازی ندارید و قطعه بر روی برد لحیم می‌شود؛ اما در لحیمکاری قطعات DIP سطح کار را باید سوراخ کنید تا این قطعات را در پشت مدار لحیم فرمایید.
سوالات متداول
- چه نوع هویه‌ای برای لحیمکاری مناسب است؟
برای لحیمکاری روی برد هویه‌هایی با قابلیت تنظیم دما، بهترین انتخاب هستند؛ زیرا هویه‌های تفنگی و معمولی با گرمای زیاد خود به برد چاپی و قطعات آسیب می‌زنند.
- چگونه از سوختن مدار هنگام لحیمکاری جلوگیری کنیم؟
با استفاده از هویه مناسب که دارای دمای قابل تنظیم است، می‌توان از سوختن مدار جلوگیری کرد. همچنین برای قطعات حساس مانند آی سی‌ها از هویه‌های کم‌توان و پدهای حرارتی استفاده کنید تا مانع سوختن مدار شوید.
- چه اقدامات ایمنی در لحیمکاری باید رعایت شود؟
استفاده از ماسک، عینک و پایه هویه برای جلوگیری از خطرات در لحیمکاری مهم‌ترین نکات ایمنی این مهارت است.
